Ploetermoeder vs comfortzone
22 September 2007
"Vrouwen moeten uit de comfortzone komen" kopt een degelijk feministisch blad in september 2007. De comfortzone van vrouwen... die vondst is geloof ik van Heleen Mees, een veramerikaanste power girl. In het kort: vrouwen moeten voltijds gaan werken en huishoudelijk werk delegeren. Heerlijk perspectief.
Mag ik even meedromen? Ik ben jong, ongetrouwd en zonder kinderen. Ik werk voltijds in een branche waar de carrierekansen voor het oprapen liggen. Natuurlijk wil ik voltijds blijven werken en alle onbetaalde klusjes aan iemand anders (een andere vrouw misschien?) overlaten. We leven toch in de 21ste eeuw?! Nou dan! Er is ook zoveel voor te zeggen. Het algemeen belang wordt ermee gediend, en in het bijzonder dat van vrouwen. Op meerdere manieren. Ten eerste omdat buitenshuis werken heerlijk is, afwisselend, verfrissend. Je krijgt er geld van en erkenning door de maatschappij: fantastico. En bij scheiding sta je niet te blauwbekken in de kou. Ten tweede omdat je meer vrouwen aan de top krijgt. Vrouwen aan de top hebben een aanzuigend effekt op jonge vrouwen. Meisjes (en jongens) groeien op in een wereld waar het normaal is dat een vrouw aan het stuur staat van de jumbo waarmee zij naar Japan vliegen. Waar vrouwen directeur worden, ja premier. Waar vrouwen het voor het zeggen hebben, net als mannen. Je bereikt ermee dat vrouwen (eindelijk!) serieus worden genomen, in woorden en in daden. Je maakt een einde aan discriminatoire salarissen (zelfde werk, lager betaald). En aan het feit dat "typisch vrouwelijk" werk altijd laagbetaald blijft zodat vrouwen wel gedwongen worden om "mannendingen" te gaan doen om een behoorlijke boterham te kunnen verdienen.
Een sprong in de tijd. Ik ontwaak uit de droom. In de veertig, een eigen bedrijf, ik werk op flexibele tijden, soms voltijds, de ene week meer de andere week minder. Een man en drie kinderen (soms zeg ik doodleuk: "Vier kinderen.") Mijn vrije tijd gaat op aan huishoudelijke en verzorgende taken. Delegeren? Niets liever! Mijn geschiedenis met schoonmaakSTers heeft het meeste weg van seriële monogamie. "Omdat u te hoge eisen stel." Hoor ik u denken. Heuh... nee. Ik vind het niet erg als het niet blinkt en pronkt, dat heeft het in decennia's toch niet meer gedaan. Ook treur ik noch om vingertjes op spiegels noch om kruimels op het aanrechtblad en koester ik stoffewolkjes als waren het schaapjes. Ik kan behoorlijk slapen in ongewassen lakens en koop kleding die niet gestreken hoeft te worden. Ik sluit me bewonderenswaardig af voor vieze geuren en ronddwarrelende kledingstukken. Mijn kinderen hebben hun jongste dagen in vreemde handen gesleten, en ik heb ze vroeg geleerd dat ik geen hoorn des overvloed bezit die ten allen tijd aandacht uitspuwt. Het huwelijk ingegaan met het door onderhandelingen verkregen steevast vertrouwen dat we alles zouden delen, ook de mindere taken. Ik heb van kindsaf een bloedhekel aan schoonmaken en babies vertroetelen, was een jongensachtige meid, de beste van de klas, en ook degene die met de jongens vocht en in bomen klom. En toch, en toch... Hoe komt het dan dat alles wat onbetaald en verzorgend is toch nog op mijn bordje is gekomen?
Omdat het zelf doen per saldo toch minder energie kost. Zo simpel is dat. Makkelijker dan eeuwig opnieuw te moeten onderhandelen met je man. Easier dan duizend keer dezelfde opdracht te moeten uitleggen aan de hulp. Omdat ik gewoonweg heel soms echt helemaal alleen wilde zijn, en dat dat te vaak toevallig samenviel met de dag dat de hulp kwam, waardoor ik haar een dag minder ben gaan vragen. Omdat als ze kookte ik tien kilo in een maand aankwam. Omdat toen ze bij het schoonmaken van mijn lieve oude gasformuis alle versieringen wegkraste met de staalborstel _waardoor ik nog steeds niet weet welke pit ik aansteek_ en ik haar lief vroeg om de staalborstel achterwege te laten, zij van de weeromstuit weigerde mijn fornuis ooit weer aan te raken. Omdat na tien verschillende hulpen en duizenden ruzies met mijn man eieren voor mijn geld koos.
Als Heleen Mees mijn redenen te slap vindt mag zij mij een lijst geven met de beste hulpen in het land. Ik denk echter dat Heleen, zoals alle vrouwen zonder kinderen, geen idee heeft van wat het inhoud om een gezin te bestieren. Niet voor niets gaf de Volkskrant kort na bovengenoemde publicatie een magazine uit met de titel "de ploetermoeder." Want dat is de werkelijkheid, in het echte leven van nu. Als Heleen Mees en haar aanhang mij echter om de oren slaan met mijn keuze voor drie kinderen, dan antwoord ik dat feminisme voor de kinderloze vrouw een open deur is. Driehonderd jaar geleden kon je al veel doen als je maar geen kinderen nam. De uitdaging van deze tijd is juist het zware lot van de ploetermoeder verlichten. Mèt kinderen en al.
Als je daarbij optelt dat als vrouwen massaal stoppen met deeltijdwerk (de comfortzone zoals Heleen Mees dat noemt), je een exponentiële groei kan verwachten in allerlei tarieven, om te beginnen met de huur- en huizenprijs, dan blijkt de droom een fata morgana. De markt voegt zich toe naar de situatie, zoals we hebben moeten merken sinds vrouwen bescheiden zijn gaan werken in Nederland (en in andere ontwikkelde landen), waar je tegenwoordig als vrouw ook mòet werken wil je het hoofd enigszins boven water houden. De tijd dat een gezin royaal rond kon komen met het geld van de werkende man, is voorgoed voorbij. Bedrijven en instellingen zullen er als de kippen bij zijn om de vruchten te plukken van het noeste (buitenshuis) arbeid van de vrouw.
Kortom mijn advies aan de Nederlandse vrouw: doe wat je wilt. Blijf lekker in deeltijd werken, als je daar zin in hebt. Blijf thuis voor de kinderen als dat je lust en je leven is. Leef je honderd procent uit op je werk, als je dat kan. Wees een hardwerkend voorbeeld voor de nieuwe generatie, als je dat in je hebt. Doe dat en doe dat allemaal met vreugde of doe het niet. Maar laat je niet opjutten. Wij zorgen ondertussen dat vrouwen HOE DAN OOK de erkenning krijgen die ze verdienen. Wij, de feministen van deze tijd, zorgen dat vrouwen net zo veel betaald krijgen als mannen. Wij zorgen voor goede kinderopvang, en voor een tijdgeest waarin gelijkwaardigheid van man en vrouw geen utopie is. Wij doen dat allemaal, maar niet op jullie ruggen.
Verwante columns: Revolutie, Vertrutting, Passé, Gen.
